woensdag 5 februari 2014

Asperger en moederschap (deel 5)

Dit is het vijfde deel van een serie artikelen over moeder zijn met Asperger.

Terwijl de puberteit voortduurt - ja, soms voelt het alsof het nooit zal ophouden - zou je tegen een paar serieuze uitdagingen aan kunnen lopen. Het kind dat jou de coolste moeder op aarde vond, vindt je plotseling een sukkel. Ze laat geen kans voorbij gaan om je eraan te herinneren dat je niets goed kunt doen. Dat je niets weet. Dat je stom en ouderwets bent. 

Deze woorden - en erger nog, de manier waarop ze je naar je hoofd geslingerd krijgt - kunnen zeer doen, maar raak niet in paniek. Talloze tieners zeggen precies hetzelfde tegen hun niet-autistische moeders en vaders. Feliciteer jezelf maar dat je een volkomen normale ouder bent.

Maar de hevige stemmingswisselingen, het sarcasme, de onvoorspelbaarheid en de soms regelrechte gemeenheid van tieners kunnen in het bijzonder moeilijk zijn voor moeders met Asperger. Je hebt misschien al niet zo veel zelfvertrouwen. Sarcasme, ironie en bijtende humor gaan misschien aan je voorbij, en dan voel je je een domme gans als je tiener geduldig de grap uitlegt. En als je je diagnose met je kind hebt gedeeld, wees dan niet verbaasd als je tiener op een gegeven moment besluit het tegen je te gebruiken. Tieners zijn meesters in stoten onder de gordel. Als het je Asperger niet was, was het wel een andere zwakke plek, dus ik herhaal: daarin ben je niet anders dan andere moeders. 

Net als toen je een huilend baby'tje had, is het nu tijd om versterkingen op te roepen. Soms kan het nodig zijn om een uitdagend onderdeel van de opvoeding over te dragen aan de vader van je kind, een grootouder of een andere veilige, behulpzame volwassene in het leven van je kind. Wees niet bang om om hulp te vragen als je het gevoel hebt dat het water je tot de lippen staat. Tieners hebben soms volwassen problemen, en omdat wij moeite hebben met ons probleemoplossend vermogen, zijn wij, mensen met Asperger, niet altijd de aangewezen persoon om te helpen in een crisissituatie. Als ouder wil je het beste  voor je kind, maar als persoon met Asperger kom je er misschien niet altijd uit hoe je dat moet bereiken. 

Maar ik garandeer je dat alle dingen waar jij als ouder mee worstelt door je Asperger, groot of klein, een tegenhanger hebben waar jij juist heel goed in bent. Je tiener praat schamper over je slechte gevoel voor mode, maar jij bent misschien de enige in de familie die koelbloedig genoeg is om haar te leren autorijden zonder elke keer te gaan schreeuwen als je niet goed remt of verkeerd inparkeert. En de onderzoeksvaardigheden die je hebt ontwikkeld voor je speciale interesses komen goed van pas als het tijd is om de juiste universiteit uit te zoeken (of een goede advocaat). 

De vrienden van mijn dochter vonden het grappig dat ik uren bezig was om de skateboard trucjes die ze me leerden op de Playstation onder de knie te krijgen, of dat het me niet uitmaakte dat ze het behang op haar kamer helemaal vol schreven. Meer dan eens hoorde ik ze "wat heb jij een coole moeder" fluisteren als ik de kamer uitliep. 

Toch was het niet altijd makkelijk om kinderen, en later tieners, over de vloer te krijgen, vooral als de bezoekjes ongepland waren of geen duidelijk eind hadden. Zelfs als je geen probleem hebt met de herrie en de troep die tieners in je huis maken, kun je de onzekere aard van hun bezoekjes moeilijk vinden om mee om te gaan. 
Ik heb heel wat avonden op het puntje van mijn stoel gezeten door de algemene onrust die vreemde mensen in je huis brengen, maar ik heb geleerd er zo goed mogelijk mee om te gaan, omdat ik wist dat het voor Jess belangrijk was om haar vrienden te kunnen uitnodigen en een relatief normaal sociaal leven te hebben. 

Als je een meelevende tiener hebt, helpt het misschien om bij elkaar te gaan zitten en te bespreken waarom bepaalde basisregels voor jou belangrijk zijn. Als jij bijvoorbeeld een rustige, veilige plek nodig hebt waar je je kunt terugtrekken, zou het kunnen dat het belangrijk voor je is dat er niemand boven is, waar je ze kunt horen, als jij je terugtrekt in het heiligdom van je slaapkamer. Misschien is het voor jou belangrijk dat de kinderen hun troep opruimen, of dat ze geen eten klaarmaken met sterke geuren. Bezoeken zijn voor jou misschien beter vol te houden als je tiener niet meer dan een paar gasten uitnodigt, en respecteert dat jij graag wilt dat ze op een bepaalde tijd weer weg zijn. 

Als ouder heb jij nog altijd veel controle over wat er in je eigen huis gebeurt, ook als je kinderen volwassen beginnen te worden. Hoewel de regels in jouw huis misschien strikter en vreemder zijn dan die bij hun vrienden thuis, omdat jij je tiener vraagt zich aan te passen aan jouw Asperger, kunnen die regels voor jou het verschil maken, tussen kunnen genieten van de aanwezigheid van de vrienden van je tiener, of er tegen op zien. 

Dit artikel is een vertaling van "Asperger's and motherhood (part 5)", in oktober 2012 verschenen op het weblog "Musings of an Aspie". 

Deel 1, Deel 2, Deel 3, Deel 4.


Dit was deel 5. Klik hier voor deel 6.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten