vrijdag 14 februari 2014

Perseveratie: uitgelegd aan de hand van het cijfer 2


Zo ziet een falend sociaal script eruit:

Serveerster: "Hoe gaat het vandaag met u?"
Ik: "Twee!"
Serveerster: "Fijn!"

Toen we eenmaal aan onze tafel zaten, wachtte mijn man een paar minuten voor hij me er vriendelijk op wees dat ik, toen de serveerster vroeg hoe het met me ging, als antwoord "twee" had gegeven. 

Ik legde uit dat ik verwacht had dat ze zou vragen "hoe veel personen?", en niet "hoe gaat het?". Als ik eenmaal een sociaal script in mijn brein heb geladen, kan het moeilijk zijn om te stoppen met het uitvoeren. Ik had de woorden "hoe gaat het" wel gehoord, maar op het moment dat ik de vraag verwerkte, had mijn brein de trekker al overgehaald om "twee" te zeggen, en kon ik het niet meer tegenhouden, al had ik het gewild.

Dat is perseveratie in actie. Dezelfde neiging als die mensen met Asperger vatbaar maakt voor herhaalde gedragingen en gedachten, veroorzaakt ook het "volhouden van dezelfde verbale reactie ongeacht de stimulus".

In mijn hoofd had ik het antwoord op de verwachte vraag (de stimulus) al een paar keer gerepeteerd. Toen de stimulus veranderde, en de werkelijke vraag anders was dan de gerepeteerde vraag, kon ik mijn antwoord niet meer veranderen in iets toepasselijks. 

Ik geef toe dat ik afgeleid was door een gesprek dat we onderweg naar het restaurant hadden, waardoor mijn afhankelijkheid van het script groter was dan normaal. Ik had de sociaal script automatische piloot aan staan. Gelukkig zat de serveerster goed in haar eigen script (Fijn!), waardoor ze mijn antwoord niet opmerkte, en ons naar een tafel voor twee bracht zonder een spier te vertrekken. 

De rest van de dag antwoordde mijn man elke keer als ik "twee" zei met "Fijn!" en dan begonnen we allebei te lachen. 
Elke. keer. weer. 

Dit artikel is een vertaling van "Perseveration: brought to you by the number two", in september 2012 verschenen op het weblog "Musings of an Aspie".

Geen opmerkingen:

Een reactie posten